Rác thải hữu cơ chiếm phần lớn trong tổng lượng rác sinh hoạt hằng ngày, nếu không xử lý đúng cách sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Phương pháp ủ sinh học là giải pháp thân thiện, giúp biến rác thải hữu cơ thành phân bón tự nhiên hữu ích cho cây trồng. Bài viết sau của Gia Phúc Plastic sẽ hướng dẫn chi tiết cách xử lý rác thải hữu cơ bằng phương pháp ủ sinh học hiệu quả, tiết kiệm và dễ thực hiện tại nhà.
Khái niệm về ủ sinh học rác thải hữu cơ
Ủ sinh học (hay còn gọi là composting) là quá trình phân hủy sinh học tự nhiên các loại rác thải hữu cơ như rau củ, lá cây, thức ăn thừa, vỏ trái cây, bã cà phê, phân gia súc… dưới tác động của vi sinh vật hiếu khí hoặc yếm khí.
Mục tiêu của quá trình này là chuyển hóa rác thải hữu cơ thành phân compost – một loại phân bón tự nhiên giàu dinh dưỡng, giúp cải tạo đất, giảm ô nhiễm môi trường và hạn chế lượng rác phải chôn lấp.
Các loại rác thải hữu cơ có thể ủ sinh học
• Rác thải hữu cơ dễ phân hủy: rau, củ, quả, vỏ trứng, bã trà, bã cà phê, thức ăn thừa.
• Rác xanh (giàu nitơ): lá tươi, cỏ, rác nhà bếp.
• Rác nâu (giàu cacbon): lá khô, giấy vụn, mùn cưa, rơm rạ.
→ Không nên ủ: dầu mỡ, xương động vật, rác vô cơ, kim loại, nhựa, hoặc chất thải y tế vì chúng khó phân hủy và có thể gây ô nhiễm.
Quy trình xử lý rác thải hữu cơ bằng phương pháp ủ sinh học
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ
– Nguyên liệu: rác hữu cơ đã phân loại, men vi sinh (EM, Trichoderma, Bacillus,…), và chất độn như mùn cưa, rơm rạ.
– Dụng cụ: thùng ủ nhựa, hố ủ xi măng hoặc bể ủ có nắp đậy, xẻng đảo trộn.
Bước 2: Phân loại và cắt nhỏ rác thải
– Rác hữu cơ nên được cắt nhỏ (3–5 cm) để tăng diện tích tiếp xúc, giúp vi sinh vật phân hủy nhanh hơn.
– Nếu rác quá ướt, nên trộn thêm rơm khô hoặc mùn cưa để cân bằng độ ẩm.
.jpg)
Bước 3: Pha trộn và xếp lớp nguyên liệu
– Tiến hành xếp xen kẽ giữa lớp rác xanh (giàu đạm) và rác nâu (giàu cacbon).
– Sau mỗi lớp rác, phun đều dung dịch men vi sinh để kích hoạt quá trình phân hủy.
– Giữ độ ẩm khoảng 50–60% (khi bóp rác có nước thấm nhẹ nhưng không chảy nhỏ giọt).
Bước 4: Ủ và kiểm soát nhiệt độ
– Thời gian ủ: 30–60 ngày, tùy vào loại rác và điều kiện môi trường.
– Nhiệt độ lý tưởng: 45–60°C, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh và hạt cỏ dại.
– Cần đảo trộn định kỳ 7–10 ngày/lần để cung cấp oxy cho vi sinh vật hiếu khí.
.jpg)
Bước 5: Thu được phân compost
– Khi rác chuyển sang màu nâu sẫm hoặc đen, tơi xốp, không còn mùi hôi – nghĩa là đã hoàn tất ủ sinh học.
– Sản phẩm compost có thể dùng bón cây, cải tạo đất hoặc trộn với phân chuồng để tăng hiệu quả dinh dưỡng.
Ưu điểm của phương pháp ủ sinh học
• Giảm 40–60% lượng rác thải hữu cơ phải chôn lấp.
• Tạo nguồn phân bón tự nhiên, thân thiện môi trường.
• Giảm phát thải khí nhà kính (CH₄, CO₂) từ bãi rác.
• Tiết kiệm chi phí vận chuyển và xử lý rác cho hộ gia đình và doanh nghiệp.
• Không gây ô nhiễm thứ cấp nếu kiểm soát độ ẩm và mùi tốt.
.jpg)
Ứng dụng thực tế tại TPHCM
Tại TPHCM, nhiều hộ dân, khu dân cư và doanh nghiệp đã triển khai mô hình ủ rác hữu cơ tại nguồn, kết hợp men vi sinh và thùng ủ kín, giúp giảm tải cho hệ thống thu gom rác sinh hoạt.
Một số đơn vị xử lý rác chuyên nghiệp như Gia Phúc Plastic cũng khuyến khích phân loại – thu gom riêng rác hữu cơ để tái chế hoặc chuyển giao cho nhà máy ủ sinh học, góp phần xây dựng thành phố xanh – sạch – bền vững.
⇒ Ủ sinh học rác thải hữu cơ là giải pháp đơn giản, tiết kiệm và thân thiện với môi trường. Với sự hướng dẫn đúng kỹ thuật và hỗ trợ từ các đơn vị thu gom chuyên nghiệp như Gia Phúc Plastic, mỗi hộ gia đình, khu dân cư hay doanh nghiệp đều có thể dễ dàng thực hiện, góp phần xây dựng một môi trường sống sạch đẹp và bền vững hơn.
CÔNG TY TNHH MTV MÔI TRƯỜNG GIA PHÚC PLASTIC
Địa chỉ: Số 28 Đường Tân Thiều, Phường Tân Bình, TP Dĩ An, Bình Dương
Hotline: 0944 234 423 (Mr Thanh) - 0965 791 939 (Mr Dũng)
Email: ctymtgiaphucplastic@gmail.com
Website: thugomxulychatthaibinhduong.com
